Замкнула сістэму

• Уладзімір Халіп
• 25.09.2024, 16:51

Расею занесла на павароце.

Нібыта ніякіх катаклізмаў у агляднай часовай прасторы ніхто ў Крамлі нават не прадбачыў. І ніякіх здарэнняў ніхто не чакаў. Вядома, Курск з усімі непрыемнасцямі грымнуў раптоўна і рэпутацыю прыпсаваў ладна. Аднак на агульны стан спраў і настрой грамадзян паўплываў не надта. Гэта не тая страта, праз якую трэба ўпадаць у ступар. І ўвогуле, дзе гэты Курск? І колькі такіх абласцей на мапе? А таму ўсе непрыемнасці, звязаныя са стратай нейкай часткі расейскай тэрыторыі, можна яшчэ перажыць. Невялікая бяда.

Але тут, на нейкім несамавітым павароце, раптам так грунтоўна палыхнула, ірванула, зашкаліла, што звычайнымі ў такіх выпадках жартамі ўжо не адкараскацца. Гэта не проста збой. Зрыў. Непаразуменне. Дакладней, катастрофа. Замкнула сістэму. Змахнула праграму. Ніякая хлусня тут не дапаможа. Правал відавочны. Наступствы непазбежныя і прадказальныя. Краіну грунтоўна страсянула. А ў такіх выпадках абывацельская гаворка тут жа пачне шукаць вінаватага. І ўсё гэта прасцей простага. Трэба толькі даць адказ на найпрасцейшае пытанне: а хто быў за стырном?

Вядома, хто. Яго даўно пераконвалі паплечнікі нагадаць свету, што Расея ў сваёй звычайнай лютасці непрадказальная. Каб усе баяліся і кожную раптоўную выхадку ўспрымалі ўсур'ёз. А як гэта зрабіць? Ды вельмі проста. Можна што-небудзь жудаснае запусціць, а яшчэ лепш - заадно і падарваць. Было б вельмі дарэчы адчыбучыць нешта такое, як бывала ў часы незабыўнага Мікіты Сяргеевіча. Добра б шарахнула нешта на ўвесь неабсяжны палігон. А выбухная хваля потым абышла зямны шар неаднаразова. І ўздрыгнулі б усе, як тады. Ды толькі дзе яе ўзяць, такую вось штуку, яшчэ не прадугледжаную строгімі міжнароднымі дамовамі. Нават навукоўцаў такіх ужо не знайсці. Іншых ужо няма, а тыя далёка.

Ёсць, вядома, адпавядае валізка – палохаць чужых. Іх нават дзве. Спецыяльна прызначаны афіцэр усё гэта носіць следам за найвышэйшым. Ды толькі ў тым і бяда, што ёмістасць гэтая ў двух экзэмплярах. І ўсе здзекуюцца і насміхаюцца: а што будзе, калі здарыцца раптам пераблытаць? Толькі вось блізкае кола ніякія довады не прымае. І самыя ашалелыя намагаюць - нахабны Захад трэба раптам пужаць. Вось толькі чым? Выходзіць на арэну з тактычнай ядзернай зброяй, як гэта прапаноўвалі каршакі, па шматлікіх чынніках неабачліва і проста бязглузда. Не тыя часы.

Ранейшым уладам жыць было прасцей. Была ў запасе такая жудасная штука з выразным імем «Сатана». Але гэта пудзіла даўно ўжо на службе. І здалося б дзіўным зараз уладкоўваць нейкія фокусы з такой ракетай. Пагатоў яе ўжо здымаюць з узбраення. І вось тут блізкае кола ўхапіўся за ідэю ядзернай перазагрузкі. Пра што разважаць? Вядома, РС-28! Расейскі варыянт той самай ракеты, якая пакідае сваё доўгае баявое дзяжурства, а ўзамен заступае вось гэтая самая навінка саматужнага ракетабудавання. Ганаровы выраб пад грымотнай назвай «Сармат». Каб усе палохаліся, пачуўшы толькі імя грознага тварэння дзікага поля.

І няма чаго цырымоніцца. Сказана - зроблена. Нічога, што ракета яшчэ сырая. Пакуль адбылося ўсяго чатыры спробы лётных выпрабаванняў. А неабходны мінімум - хаця б дзясятак. І толькі адна такая спроба была нібыта паспяховай. Ракета паляцела на Камчацкі палігон. Але найбліжэйшае асяроддзе ў сваёй настойлівасці таксама мела рацыю. У ноч з аўторка на сераду ўкраінскія дроны ў лесе ля мястэчка Таропца атакавалі 107-ы арсенал галоўнай ракетна-артылерыйскай управы Міністэрства абароны. А праз тры дні і 23 арсенал таго ж ГРАУ непадалёк ад пасёлка Акцябрскага таго ж раёна. Пасля аналізу ўсё тых жа спадарожнікавых здымкаў і іншых звестак, якія ёсць у адкрытым доступе ў сетцы, Расея страціла двух ці трохмесячны запас ракет, набояў і іншых боепрыпасаў, неабходных для яе цяперашніх франтоў.

Карацей, на палігоне Плясецк у Архангельскай вобласці грознай ракеце загадана было ўзляцець. «Сармат» паспрабаваў выканаць каманду, але чамусьці раскаяўся. Або проста перадумаў. Ірванула так, што на месцы пускавой шахты засталася толькі варонка дыяметрам 62 метры. Спадарожнікі зафіксавалі слуп дыму над кратэрам, які ўзнік раптоўна. Як ні дзіўна, ніхто ў свеце не спалохаўся. Усеагульнае трапятанне ў свеце зафіксаванае не было. А яшчэ летась было высока чалавецтву паведамлена, што «Сармат» заступае на змену ранейшай грознай ракеце. Чаго толькі не здараецца на доўгай і няўдалай вайне.

У гэтай маркотнай гісторыі пустых расейскіх амбіцый і патуг, якую працягваюць распавядаць сродкі масавай інфармацыі, паступова адыходзяць на другі план ліхтугі жыхароў навакольных сёл і старадаўняга мястэчка Таропца. Гэта ж трэба было ў такую калатнечу патрапіць.

З адзінаццатага стагоддзя ўжо згадвалася ў летапісах гэтае мястэчка. Так і існаваў сабе ў глушы і цішыні. Але потым захацелі размясціць тут і крыху далей унікальныя па стратэгічнай задуме сховішчы ракет, набояў і іншых унікальных і вельмі небяспечных вырабаў. Вялікая таямніца. Патэнцыйны супраціўнік ніколі не здагадаецца. І да таго ж лясы, азёры. Найлепшага месца для генеральскіх пікнікоў не знайсці. Нават забыліся, што побач тут мястэчка Таропец. Загрузілі пад завязку. І тут грымнула.

Са слоў журналістаў, якія першымі праніклі адразу ў гэты гарадок, мясцовыя ўсе пыталіся, звяртаючыся ў пустую прастору: «Дзе наша ўлада?»

І, натуральна, разумелі, што пустата маўклівая.

Уладзімір Халіп, спецыяльна для сайта Charter97.org