Чаму Індыя балансуе паміж ЗША і Расеяй?
- 6.07.2024, 17:32
Аналіз Bloomberg.
Пасля таго, як у 1950-х гадах Халодная вайна раскалола мір на два лагеры, новая незалежная Індыя стала адным з заснавальнікаў Руху недалучэння – групы краін, якія не прынялі бок ні Вашынгтона, ні Масквы.
Пад кіраўніцтвам прэм'ер-міністра Нарэндры Модзі Індыя захавала некаторыя элементы гэтай палітыкі недатыкальнымі, а іншыя адпрэчыла. Найбольш заўважна, што Модзі паглыбіў сувязі з ЗША, якія ён разглядае як партнёра ў супрацьстаянні з больш агрэсіўным Кітаем.
У той жа час, ён працягвае культываваць даўнія сувязі сваёй краіны з Масквой, паведамляе Bloomberg (пераклад – «Зеркало недели»).
Пацвярджаючы важнасць Расеі для Індыі, Модзі сустрэнецца з Уладзімірам Пуціным 8 ліпеня, што стане яго першым замежным візітам да лідара іншай краіны пасля яго паўторнага абрання. Але гэтыя дачыненні таксама становяцца ўсё больш складанымі, бо Расея імкнецца паглыбіць сувязі з Кітаем, спрабуючы заручыцца больш шырокай падтрымкай у сваёй вайне супраць Украіны.
Ці зʼяўляецца Індыя хаўруснікам ЗША?
Індыя і ЗША зʼяўляюцца стратэгічнымі партнёрамі ўжо сама меней два дзесяцігоддзі, а значыць, яны могуць будаваць дачыненні і супрацоўнічаць у вайсковай сферы, але не зʼяўляюцца фармальнымі хаўруснікамі, звязанымі дамовамі. Хоць у іх шмат агульнага – абедзве краіны вялікія, шматгранныя дэмакратыі – Нью-Дэлі пераследуе свае ўласныя інтарэсы, якія часам супярэчаць інтарэсам ЗША.
Апорай іх дачыненняў застаецца ператварэнне Кітая ў магутную рэгіянальную дзяржаву. Кітай і Індыя – даўнія апаненты, якія маюць жорсткую памежную спрэчку, і ЗША імкнуцца заручыцца падтрымкай Індыі каб мець супрацьвагу ўзмацненню Пекіна.
Індыя зʼяўляецца часткай «чацвёркі» – рэгіянальнага дыялогу ў бяспецы з ЗША, Японіяй і Аўстраліяй. Таксама група высокапастаўленых амерыканскіх чыноўнікаў нядаўна наведала Індыю, дзе бакі абмеркавалі супрацу ў сферы тэхналогій, бяспекі і замежных інвестыцый.
Якія дачыненні Індыі з Расеяй?
Нягледзячы на абвешчаную пазаблокавасць падчас Халоднай вайны, Індыя падтрымлівала цёплыя дачыненні з Масквой і з асцярожнасцю ставілася да ЗША, якія былі бліжэй да заклятага ворага Індыі – Пакістана. Індыя і Расея падтрымліваюць трывалыя сувязі і дагэтуль.
Асновай дачыненняў зʼяўляецца статут Індыі як надзейнага пакупніка расейскай зброі і сырой нафты. Сёння Расея застаецца найбуйнейшым пастаўшчыком зброі ў Індыю, хоць абʼёмы паставак скарачаюцца – паводле звестак Стакгольмскага міжнароднага інстытуту даследавання праблем міру, з прыкладна двух трацін індыйскага імпарту зброі больш за дзесяць гадоў таму да больш за адну траціну сёння – бо Індыя імкнецца дыверсіфікаваць крыніцы пастаўкі зброі.
Індыя таксама выдзяляецца сярод буйных дэмакратый сваім нежаданнем крытыкаваць Пуціна і ўстрымліваецца ад галасаванняў у Арганізацыі Абʼяднаных Нацый, якія асуджаюць вайну ва Украіне.
Як ЗША ставяцца да сувязяў Індыі з Расеяй?
Вашынгтон працягвае разглядаць Індыю як апору супраць распаўсюджвання ўплыву Кітая ў Інда-Ціхаакіянскім рэгіёне. Хаця часам ён крытыкуе Індыю за парушэнне правоў чалавека і стаўленне да меншасцяў, сувязі Індыі з Масквой маюць мінімальную палітычную вартасць.
Пасля нядаўняга візіту высокапастаўленых чыноўнікаў ЗША намеснік дзяржсакратара Курт Кэмпбэл заявіў, што амерыканскі бок узняў пытанне аб сувязях Індыі з Расеяй. Ён таксама сказаў, што ЗША ўпэўненыя ў сваіх дачыненнях з Індыяй і жадаюць пашыраць супрацу паміж дзвюма краінамі. На думку некаторых аналітыкаў, ЗША разглядаюць Індыю як важнага хаўрусніка ў сваім імкненні стрымліваць Кітай, таму не жадаюць рызыкаваць стратай даверу афіцыйных асоб у Нью-Дэлі.